Narcyza Żmichowska

Narcyza Żmichowska, patronka naszej szkoły, urodziła się oraz zmarła w Warszawie i żyła w latach 1819 –1876. Pochodziła z wielodzietnej i ubogiej rodziny ziemiańskiej. Została osierocona przez matkę, która umarła przy jej porodzie. Jest autorką wielu powieści, między innymi Poganki. Obecnie uznaje się ją za jedną z pierwszych prekursorek feminizmu w Polsce. Była patriotką i przeciwniczką konserwatyzmu, kierunku politycznemu charakteryzującego się niechętnym stosunkiem do gwałtownych zmian, nowości oraz przywiązaniem do obecnych wartości, obyczajów czy ustroju politycznego. W ramach swych feministycznych działań, które bywały kontrowersyjne, paliła publicznie cygaro, co w tamtych czasach kobietom było zabronione.

Narcyza Żmichowska była przekonana, że kobieta powinna przeciwstawić się jakiejkolwiek wyższości mężczyzn oraz jej dotychczasowej roli w społeczeństwie. Podkreślała, że kobieta jest równa mężczyźnie i że jest jednakowo zdolna do pracy, działalności politycznej, obrony ojczyzny, edukacji czy utrzymania rodziny.Walczyła z mitem, że głównym celem kobiety jest urodzenie dzieci i ich wychowanie oraz prowadzenie domu.

Entuzjastki to grupa kobiet skupionych przez Narcyzę Żmichowską w latach 1830 – 1950 w Warszawie walczących o podniesienie społeczno – politycznego prawa kobiet. Przedstawicielami entuzjastek jest między innymi Anna Skimbrowiczowa, Bibianna Moraczewska oraz Zofia Węgierska. Ich działanie zakończyła seria aresztowań w latach 1948 – 1949.

Patronka naszej szkoły opracowała dwa programy kształcenia dla dziewcząt: gospodarsko – praktyczny oraz naukowy. Oba programy kładły nacisk na patriotyczną postawę oraz samodzielne myślenie.

„ Uczcie się, jeśli możecie; umiejcie, jeśli potraficie i myślcie o tym, żebyście same sobie wystarczyły, bo w razie potrzeby nikt na was z opieką i wsparciem nie czeka. ”

„ Kobietę należy tak kształcić, aby każda mogła być i kucharką, i księżną. ”

Według jej słów kobiety powinny być wszechstronnie
wykształcone oraz zaopatrzone w wiedzę, która ma im służyć do podejmowania słusznych i świadomych decyzji.

Żmichowskiej zawdzięczamy liczne dzieła literackie, które po sobie pozostawiła:

• „Poganka” (1846 rok) - najbardziej znane dzieło; jest portretem Entuzjastek i ich programu; cechująca się przenikliwością psychologiczną i umiejętnością wyrażania najistotniejszych problemów epoki w sposób obiektywny

• „Książka pamiątek”

• „Dwoiste życie”

• „Czy to powieść?”

• „Ścieżki przez życie”

• „Biała róża”

• „Wolne chwile Gabryelli”

• „Wykład nauk przeznaczonych do pomocy w domowym wychowaniu panien”
• „Pewność”

Grób Narcyzy Żmichowskiej na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (źródło: wikipedia.pl)